Bij de dood van de Helga M. Novak, een rebelse dichteres

Helga M. Novak is dood. De Duitse schrijfster en dichteres (°1935) overleed in Rüdersdorf nabij Berlijn, niet ver van Köpenick, waar ze in 1935 geboren werd. Haar leven was een rebels avontuur.

'Im Schwanenhals' (Schöffling) is de titel van het pas verschenen derde deel van Novaks autobiografie. Een ‘Schwanenhals’ is een vossenklem. De dieren die erin gevangen raken, slepen de klem met zich mee, of bijten hun eigen poot af om zich te bevrijden.

De titel alludeert op de eigen situatie van de schrijfster. In ‘Im Schwanenhals’ beschrijft Helga Novak hoe ze zich, een overtuigde communiste, als jonge vrouw van twintig jaar niet kan verzoenen met het doctrinaire en totalitaire leven in de DDR, waar ze in het zogenaamde Rode Klooster in Leipzig, jaren vijftig, journalistiek probeert te studeren. Ze raakt zelf in de klem als ze ingaat op een voorstel van de staatsveiligheid (Stasi) om een groep IJslanders, die de DDR bezoeken, te bespioneren. Maar ze bevrijdt zich uit die val door de gasten vrijwel direct op de hoogte te brengen van haar opdracht. Sindsdien is ze voor de DDR-autoriteiten méér dan suspect.

Lees verder: http://www.knack.be/nieuws/boeken/bij-de-dood-van-de-helga-m-novak-een-rebelse-dichteres/article-normal-121720.html

Doortje Briedé